VERGİSEL DENETİM
Vergi Denetimi açısından Yeminli Mali önemli vergisel sorumluluğu bulunmaktadır
Bu yetki, devletin ülkesi üzerindeki egemenliğine dayanarak vergi alma konusunda sahip olduğu hukuki ve fiili gücü olarak tanımlanabilir. Devlet bu yetkisine dayanarak, kamu hizmetlerinin finansmanı amacıyla vatandaşlarının gelir ve/veya servetine ortak olmaktadır. Bu nedenle, vergi hukukunda bireyin ve devletin çıkarları çatışma halindedir.
Elbette, devletin bireye nazaran kamu hizmetlerinin finansmanı gibi üstün bir amacı olduğu ifade edilebilirse de, hukuk devleti ilkesi çerçevesinde bireyin çıkarlarının da vergilendirme yetkisi karşısında korunması gerekir.
Ülkemizde Vergi Denetimi, 1989 yılında kabul edilen 3568 sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik kanunu uyarınca, gerçek ve tüzel kişilere ait teşebbüs ve işletme mali tablolarının denetim yetkisi, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir (SMMM) ve Yeminli Mali Müşavirlere (YMM) tanınmıştır.
Denetim yetkilerine ilaveten, Yeminli Mali Müşavir ’in yukarıda bahsedilen kişi ve kuruluşlara ait mali tabloların ve beyannamelerin mevzuata, muhasebe ilke ve standartlara uygunluğu ile mali tablolarda yer alan hesapların denetimdeki standartlara uygun olarak denetlendiği tasdik yetkisi de söz konusudur. SMMM ve YMM’ler 3568 sayılı yasa uyarınca yukarıda zikredilen işlerle beraber faaliyet ve uygunluk denetimi yapma yetkisine de sahiptir.
Gerçek ve tüzel kişilerin muhasebe sistemlerini kurmak, geliştirmek, ,işletmecilik, finans, mali mevzuat ve bunların uygulamaları ile ilgili işlemi düzenlemek, bu konuda müşavirlik yapmak, mükelleflerin mali tablolarını ve beyannamelerini ilgili mevzuat hükümleri, muhasebe prensipleri ve denetim standartları açısından tasdik etmek üzere, Vergi Usul Kanunu’nun (VUK) 141.madesini takip eden kısmına eklenen bir ek madde ile Yeminli Mali Müşavirlik kuruma verilmiştir.
Vergi Denetimi son derece önemli olup, Vergi Denetimin ’deki önemli konularının başında öncelikle ‘’Vergi Planlaması’’ gelir.
Vergi Planlaması, işletmelerin iktisadi ilişkilerden doğan vergi yüklerinin en düşük seviyede tutulması amacına yönelik olarak yapılan planlamadır.
Vergi Denetimin ‘deki Vergi Uzmanlarının Vergi hukukundaki ikinci faaliyet alanı vergi beyannamelerinin hazırlanması sürecine katılmaları şeklinde ortaya çıkar
- Bazı durumlarda vergi yükümlüleri profesyonel bir yardıma ihtiyaç duymakta ve ücret karşılığı anlaştıkları uzman kişilere beyannamelerini hazırlatmaktadırlar.
- Vergi Uzmanlarının yürüttüğü bu faaliyetlerin vergi incelemesi ile karıştırılmaması gerekir.
- Burada yapılan yükümlülerin beyanların vergi mevzuatına uygunluğunun sağlanmasıdır.
- Vergi Uzmanlarının bir diğer faaliyet alanı ise vergi idaresi ve vergi mahkemesi önünde vergi yükümlülerinin temsilidir.
- Vergi Uzmanlarının vergi idaresi önünde yükümlülükleri temsili yadırganabilecek bir uygulama değildir.
- Burada ilginç olan, bazı ülkelerde vergi mahkemelerinde mali müşavirlerin, avukatlarla birlikte yükümlüleri temsil yetkisine sahip olmasıdır
- Denetim hizmeti
- Vergi avukatı
- Denetim firmaları
- Muhasebe denetimi ve Vergi Denetimi hukukuna ilişkin faaliyetler olarak çalışma alanını belirlediğimiz mesleki faaliyetler 3568 sayılı kanunu uyarınca Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir Yeminli Mali Müşavirler tarafından yerine getirilir.
- Yeminli Mali Müşavirlerin hangi konularda tasdik hizmeti verebilecekleri 3568 yasa ile düzenlenmemiş fakat bu konunun belirlenmesinde yetki söz konusu yasanın 12.maddesi 2 nci fıkrasıyla Maliye Bakanlığına bırakılmıştır.